FNV-training van scheepsslopers in India werpt vruchten af

Anderhalve week waren ze in India. FNV-kaderleden Joop van Oord en Martijn van de Beurcht bezochten samen met Mondiaals beleidsmedewerker Wilma Roos de scheepsslopersplaats Alang. Om training te geven in het nieuwe trainingscentrum van de internationale sectorbond IndustriALL. Maar ook voor een kijkje op de werven. “De situatie is enorm verbeterd”, constateert Van Oord.

Op 13 maart werd het nieuwe trainingscentrum van de ASSRGWA in Alang geopend in het bijzijn van IndustriALL, de FNV, landelijke vakbondsbestuurders en leden van de vakbond die werkzaam zijn op de scheepssloperijen. Mondiaal FNV heeft bijgedragen aan de financiering ervan. Met het openen van het trainingscentrum is een grote stap gemaakt in het veilig werken op scheepssloperijen, stellen Joop van Oord en Martijn van de Beurcht.  Deze FNV-kaderleden waren de eerste trainers die gebruik maakten van de trainingslocatie.

Van Oord geeft al sinds 2012 trainingen in India en tegenwoordig ook aan Bengaalse en Pakistaanse scheepsslopers. Van de Beurcht zal in de komende jaren dit stafje overnemen. De training die Van Oord heeft ontworpen, moet als een olievlek gaan werken. De cursisten moeten hun opgedane kennis weer delen met andere scheepsslopers. Op deze manier krijgt dit werk een groter bereik. 

Veel beter georganiseerd op de werkvloer

“We waren voor het eerst in Alang”, vertelt Van Oord. “Daar mochten we vroeger nooit heen, maar we trainden de werknemers van die werven wel. Nu werden we toegelaten en zagen we met eigen ogen dat de situatie enorm is verbeterd.” Een aantal streeft naar de status van greenyard, onder invloed van de EU-normen en de Hong Kong-conventie. Beide verdragen gaan over het duurzaam slopen van schepen. “De eigenaars willen geen klanten verliezen en moeten steeds meer concurreren met werven in Bangladesh. Dus de druk om de werkomstandigheden te verbeteren is groot.”

Van Oord zag verhardde ondervloeren waarop gewerkt wordt. Voorheen werkten de slopers op los zand. De restanten van olie worden nu opgevangen in gootjes zodat die niet meer in zee verdwijnen. De losgesneden materialen zoals metaal worden naar andere werkhoeken getransporteerd. Er zijn veilige gasleidingen voor de slangen van de snijbranders. Chemicaliën zoals accu’s en asbest slaan ze in een aparte ruimte op. “Het werk is kortom veel beter georganiseerd”, zegt Van Oord.

Bijna in de zevende hemel

De werven die ze aandeden, voorzien hun medewerkers van beschermende kleding voor oren, ogen en voeten en andere veiligheidsmiddelen. “De scheepsslopers krijgen er elke ochtend veiligheidstraining en hun onderkomens zijn gratis. Samen met de veel betere manier van werken waanden we ons bijna in de 7e hemel”, lacht Van Oord. “Bijna hoor, maar naar Indiase maatstaven is het absoluut goed.”

De greenyards hebben een certificaat en worden regelmatig geaudit. “De weg die de eigenaars van deze werven zijn opgegaan, hebben ze onder invloed van de Hong Kong-conventie rennend afgelegd”, vertelt Van Oord. “En nu rennen ze door naar de EU-normen.” Ze kregen niet achterhaald wat de hoogte van de lonen zijn van deze scheepsslopers, maar de sociale voorzieningen zijn een stuk beter, zegt Van Oord. “Alleen al dat ze gratis woningen hebben, is een duidelijke verbetering.”

Leren communiceren en leren samenwerken

Al deze maatregelen zijn beter voor milieu en mens. Daarom is het ook zo belangrijk om medewerkers van scheepssloperijen op te leiden, benadrukt Van Oord. “Het is dus goed te zien dat er grote stappen zijn gemaakt op het gebied van veiligheid gezondheid en milieu en dat de trainingen daarbij een bijdrage hebben geleverd.” Van Oord ontdekte dat de focus van de veiligheid in India meer ligt op de vaardigheden van de slopers, die slechts uitvoeren wat hen wordt opgedragen. 

“Ze zijn feitelijk allemaal volgers”, legt Van Oord uit. “Wij gaan in onze training verder. Wij streven ernaar dat ze zelf gaan nadenken: leren communiceren en leren samenwerken. Ik merk dat zich onder de cursisten steeds meer hoger  opgeleiden bevinden, die gestuurd zijn door hun werkgever om hun eigen trainingen te verbeteren. Dat vind ik een prachtige pluim op de hoed! Bij de evaluatie krijgen we te horen dat ze heel veel hebben geleerd, en vooral dat ze als team moeten opereren. Dan maken we dus echt verschil.”

Rotterdam, 22 maart 2019
Interview: Astrid van Unen